ပန္းေသး (တရုတ္အႏြယ္မုစ္လင္မ္) အမ်ဳိးသားမ်ားဆင္းသက္လာပံုသမိုင္းအက်ဥ္း - ၂

ပန္းေသး (တရုတ္အႏြယ္မုစ္လင္မ္) အမ်ဳိးသားမ်ားဆင္းသက္လာပံုသမိုင္းအက်ဥ္း - ၂
*************************************************************
{ မွတ္ခ်က္ - ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ျပဳစုေသာစာတမ္း မဟုတ္ပါ။ ေတာင္းဆိုၾကသူ မ်ားျပားလာ၍ ကၽြန္ေတာ္၏ မိတ္ေဆြေဟာင္းျဖစ္သူ ဆရာမ ေဒၚခင္ေမေထြး (ေကာ့ေသာင္း၊ တနသၤာရီ)၏ ေရးသားတင္ျပခ်က္ကို အနည္းငယ္မွ် တည္းျဖတ္ကာ အမွတ္တရ ျပန္လည္တင္ဆက္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္ }

၃။ ယူနန္နယ္မွ ပန္းေသးမ်ား
================
၁၈၅၆ ခုနစ္ မွ ၁၈၇၃ ခုနစ္အထိ တစ္ဆယ့္ခုနစ္ႏွစ္တိုင္တိုင္ တရုတ္ျပည္ ယူနန္နယ္၌ တရုတ္မူဆလင္ဘုရင္မ်ား ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္းျဖင့္ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယူနန္နယ္သည္ တရုတ္ျပည္၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္တြင္ တည္ရွိျပီး ျမန္မာျပည္နယ္စပ္ႏွင့္ကပ္လ်က္ နယ္ပယ္ေဒသႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည္။ ယင္းယူနန္နယ္သို႔ မုစ္လင္မ္မ်ား အဘယ္သို႔ ေရာက္ရိွလာၾကပံုႏွင့္ပတ္သက္ျပီး အဆိုအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေလသည္။

ေရွ႕မွီေနာက္မွီပန္းေသးလူၾကီးမ်ား၏ေျပာျပခ်က္အရ တရုတ္ဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ၄င္း၏တိုင္းျပည္အတြင္းရွိ မေကာင္း ဆိုး၀ါးမိစာၦမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္အရ မုစ္လင္မ္ေပါင္း ၃၆၀ က ထုိနတ္ဆိုးနတ္ယုတ္မ်ားကို အျမစ္ကစ၍ သုတ္သင္ေပးလိုက္သည့္အတြက္ တရုတ္ဘုရင္မင္းျမတ္မွာ မ်ားစြာေက်းဇူးတင္ရွိျပီး အာရပ္မ်ားကို ဂုဏ္ျပဳသည့္အေနျဖင့္ ၄င္းတို႔၏ျမိဳ႕ေတာ္တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ျပဳလိုက္ေလသည္။ (ထိုေခတ္ကာလတြင္ တရုတ္ျပည္တခြင္၌ မေကာင္းဆိုး၀ါးမိစာၦမ်ား အလြန္မ်ားျပားေသာင္းက်န္းခဲ့ေၾကာင္း တရုတ္ေရွးေဟာင္းရာဇ၀င္မ်ားက ဆိုထားသည္ကို ေလ့လာႏိုင္ပါသည္)။ ႏွစ္အတန္ၾကာျမင့္လာေသာအခါ မုစ္လင္မ္လူဦးေရ တိုးတက္မ်ားျပားလာသျဖင့္ နယ္စပ္မ်ားအထိတိုင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနရာခ်ထားခဲ့ေၾကာင္းသိရပါသည္။

တဖန္ အဆိုတစ္ရပ္တြင္ မုစ္လင္မ္စစ္သည္ေတာ္ ရဲမက္ (၂၀၀၀၀) ႏွစ္ေသာင္း သည္ တရုတ္ဘုရင္မင္းျမတ္၏ ေမတၱာ ရပ္ခံခ်က္အရ တ္ဗက္ႏွင့္စစ္ျဖစ္ေနသည့္ တရုတ္ဘက္မွ ပါ၀င္ကူညီတိုက္ခိုက္ေပးခဲ့သည္။ စစ္ပြဲေအာင္ျမင္ေသာအခါ မိမိေမြးရပ္ဌါနီ အာရပ္ျပည္သို႕ မျပန္ၾကေတာ့ပဲ တရုတ္ျပည္ ယူနန္နယ္၌ ေအဒီ ၈၀၁ ခုနစ္မွစ၍ အေျခခ်ေနထိုင္ကာ တရုတ္ဘုရင္၏သစၥာေတာ္ခံမ်ားအျဖစ္ ေနထိုင္ၾကေလသည္။

တစ္ခ်ိန္က တရုတ္ျပည္တြင္ ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ့လြန္းသည့္တရုတ္လူမ်ဳိးမိသားစုတို႔သည္ မိမိတို႔၏ရင္ေသြးမ်ားအား ေရာင္းခ်သည့္ဓေလ့ရိွခဲ့သည္။ ယင္းကေလးငယ္မ်ားကို မုစ္လင္မ္တို႔မွ ေခၚယူေစာင့္ေရွာက္ေျမေတာင္ေျမွာက္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ၁၉ ရာစုတြင္ ယူနန္ျပည္နယ္ရိွ မုစ္လင္မ္ဦးေရ မွာ တဟုန္ထိုး အဆမတန္တိုးတတ္မ်ားျပားလာရျခင္းတစ္ေၾကာင္း ျဖစ္၏။ တဆက္တည္းမွာပင္ ထိုအခ်ိန္က ယူနန္ႏွင့္ ျမန္မာကုန္သြယ္ေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၌လည္း ပန္းေသးမ်ားကသာ အဓိကဦးေဆာင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရွိရေလသည္။ ျဗိတိသွ်တို႔၏ခရီးသြားမွတ္တမ္းမ်ားအရ ၄င္းကုန္သည္တို႔သည္ အာရပ္စာေပကိုသာမ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကိုပါ ေကာင္းမြန္ ကၽြမ္းက်င္စြာဖတ္တတ္ေၾကာင္း ႏွင့္ ၄င္းတို႔အနက္ အာရပ္ အဆက္အႏြယ္အမ်ားစု ျဖစ္ျပီး၊ တူရကီႏြယ္ဖြားမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္း တရုတ္ျပည္ဖြားမုစ္လင္မ္မ်ား၏ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားမွာ အိႏိၵယလူမ်ဴိး ပံုစံ မဟုတ္ပဲ တရုတ္လူမ်ဳိး (သို႔မဟုတ္) တရုတ္ကျပားမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈပံုသ႑န္အတိုင္း ေပၚလြင္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

(၄-၁၀-၁၉၉၄) ေန႕ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ ႏွင့္ ေၾကးမံုသတင္းစာမ်ားတြင္ မင္းရဲေကာင္းပံု ေရးသားထားေသာ “တရုတ္ျမန္မာ ဘက္ေပါင္းစံု ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးသို႔ (ေကာ္လံ - ၅ ) ၌္
“ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀) ႏွစ္ေထာင္ ကပင္ ယူနန္သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံအဖို႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္သာမက၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံႏွင့္ပါ ဆက္ဆံေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးအတြက္ တံခါးေပါက္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ေက်ာ္ၾကားေသာ (ပိုးဖဲ လမ္းမၾကီး ) သည္ စင္စစ္ တရုတ္ျပည္၏ ကုန္သြယ္ေရးဗဟိုလမ္းမၾကီးျဖစ္ပါသည္။ ထိုလမ္းမၾကီးသည္ စီခၽြမ္းျပည္နယ္၏ျမိဳ႕ေတာ္မွ အစျပဳလ်က္ အာရွတိုက္ အလယ္ပိုင္း ႏွင့္ အာေရဗ်ႏိုင္ငံကို ေပါက္ေရာက္ေသာ လမ္းမႀကီး ျဖစ္သည္။ လမ္းမၾကီး ျဖတ္သန္းရာ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားတြင္ ကူမင္း(ခြန္းမင္)၊ တာ့လီ ၊ ေပါက္ဆန္း၊ ထ်န္းခ်ိ တို႕ ပါ၀င္လ်က္ ျမန္မာႏွင့္အိႏၵိယႏိုင္ငံရိွ ျမိဳ႕ျပေဒသမ်ားကိုလည္း ျဖတ္သန္းသြားရကာ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ထို (ပိုးဖဲလမ္းမၾကီး) သည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံ မ်ား၏ အဓိကဆက္သြယ္ေရးအတြက္ အခ်က္အခ်ာက်ေသာ ဗဟိုလမ္းမႀကီး ျဖစိခဲ့သည္ ” ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထို သမိုင္းျဖစ္ရပ္ကို ေထာက္ရႈျခင္းအားျဖင့္ အာရပ္တို႔သည္ ေရွးယခင္ႏွစ္ၾကာျမင့္စြာကပင္ ျမန္မာျပည္ ႏွင့္ တရုတ္ျပည္သို႕ ကူးလူးသြားလာခဲ့ၾကသည္မွာ ခိုင္လံုေသာ အေထာက္အထားတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ - ကတၱီပါ ဆိုသည့္စကားလံုးမွာ အရဗီစကား ျဖစ္ပါသည္။

၄။ တရုတ္ျပည္ရွိ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ လူမ်ဳိးစုမ်ား
=============================
တရုတ္ျပည္တြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ လူမ်ဳိးႏြယ္စု (၁၀) မ်ဳိး ရွိပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ (၁) ေဟြေဟြး၊ (၂) ဥဴဂါးရ္၊ (၃)ကာဇက္၊ (၄) ခါဂစ္၊ (၅) တာဂ်စ္၊ (၆) တာတာ၊ (၇) ဥဇၹဘက္၊ (၈) တံုရွန္၊ (၉) တာလာ ႏွင့္ (၁၀) ေပါက္အန္း တို႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။ တရုတ္မုစ္လင္မ္ အမ်ားစုေနထိုင္ေသာ ျပည္နယ္မ်ားမွာ ယူနန္နယ္ ၊ ကန္တံုနယ္၊ ကန္စုနယ္၊ စီခၽြမ္း နယ္၊ ခ်င့္ဟိုက္နယ္၊ ေက့က်န္နယ္ တို႔ ျဖစ္ၾကျပီး၊ (ထိုစဥ္က) ယူနန္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ တာ့လီျမိဳ႕သည္ အစၥလာမ့္ဗဟိုဌါနတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ျပည္နယ္အသီးသီးတို႕တြင္လည္း အစၥလာမ္ ဘာသာေရးေက်ာင္းမ်ားကို လြတ္လြတ္စြာ စိတ္တိုင္းက် ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ျပီး တိုင္းရင္းသားဘာသာစာေပႏွင့္တစ္ကြ အာရပ္ ဘာသာ(အရဗီ) ႏွင့္ ပါးရွန္းဘာသာ(ဖာရ္စိ)မ်ားကိုပါ တြဲဖက္သင္ၾကားေစပါသည္။ တရုတ္ျပည္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တူရကီ - ပါရွန္း အဆက္အႏြယ္ မုစ္လင္မ္အမ်ားအျပားေနထိုင္ၾကသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။

တရုတ္ျပည္တြင္ မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ဴိးမ်ားကို တရုတ္လူမ်ဴိးမ်ားဟုသိျမင္ၾက၏။ သို႔ရာတြင္ ထိုလူမ်ဴိးမ်ားသည္ တစ္မ်ဳိးတစ္စားတည္းမဟုတ္ၾကေပ။ တရုတ္ျပည္တြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ဳိးအုပ္စုၾကီး ၅ စု ရွိပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ (၁) ဟန္လူမ်ဳိး၊ (၂) မန္ခ်ဴးလူမ်ဳိး၊ (၃) မြန္ဂို လူမ်ဳိး၊ (၄) ရွီးစန္း (ေခၚ) တိဗက္ လူမ်ဳိး၊ (၅) ေဟြခ်ဴ ေခၚ ေဟြေဟြး -တရုတ္မုစ္လင္မ္တို႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။ တရုတ္အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ေဒါက္တာ စြန္းက်ဴံးဆန္(ဆြန္ယက္ဆင္) တည္ေထာင္ေသာ အမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေတာ္အလံမွာ ငါးေရာင္ျခယ္အလံျဖစ္ျပီး အနီ ၊ အ၀ါ၊ အျပာ၊ အျဖဴ၊ အနက္ တို႔ျဖင့္ တရုတ္လူမ်ဳိးအုပ္စုၾကီး (၅)စု အား ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ယခု တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံေတာ္အလံတြင္ ပါရွိေသာ ၾကယ္နီ (၅) ပြင့္၏အဓိပၸာယ္မွာ ထို လူမ်ဳိးအုပ္စုၾကီး ငါးစုကို သရုပ္ေဖာ္ေဆာင္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္ ကို ေထာက္ရႈျခင္းအားျဖင့္ တရုတ္ျပည္ရွိ ေဟြေဟြး မုစ္လင္မ္္အင္အားသည္ မည္မွ်အထိမ်ားျပားေၾကာင္း အလြယ္တကူ ခန္႔မွန္းႏိုင္ေပမည္။ အစိုးရကပင္ အသိအမွတ္ျပဳထားရေၾကာင္း မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႕ျမင္ရပါသည္။ တရုတ္ျပည္တြင္ မုစ္လင္မ္္ဦးေရ သီးသန္႔ေကာက္ယူထားသည့္ တရား၀င္သန္းေခါင္စာရင္း မရွိျခင္းေၾကာင့္ တရုတ္ မုစ္လင္မ္၏ပမာဏကို အတိအက် မသိရေသာ္လည္း အစၥလာမ့္အသိုင္းအ၀ိုင္း၏အဆိုအရ သန္းေပါင္း (၁၀၀) အနည္းဆံုး ရွိေနသည္ ဟု သိရပါသည္။

တင္ျပသူ ဂ်ဴလိုင္ရဲရင့္

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

အလ္မုဖီးဒ္