မြတ္စ္လင္မ္တို႔အတြက္ စာေပေလ့လာရင္း မစာအိလ္မ်ားလည္း သိရွိသြားရန္ ရည္ရြယ္၍ မစာအိလ္ ဥာဏ္စမ္းအစီအစဥ္ကို တတိယပိုင္းအေနျဖင့္ ဆက္လက္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ ဤအပိုင္းတြင္ ဟဂ်္၊ အြမ္မရဟ္ႏွင့္ ကုရ္ဗာနီဆိုင္ရာ မစာအိလ္အနည္းငယ္ကို ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေမာ္လာနာ ရူဟြလ္လာဟ္ နက္ရွ္ဘန္ဒီ ေရးသားျပဳစုသည့္ اسلامی پہیلیاں အမည္ရွိ စာအုပ္မွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ စာရွဳသူတို႔ ဗဟုသုတ တိုးပြားရန္၊ မစာအိလ္မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ ရင္းႏွီးမႈရွိေစရန္ အထူးရည္ရြယ္ပါသည္။ ပေဟဠိပိုင္းကို အထူးျပဳထားသျဖင့္ မိမိနားမလည္ေသာ မစာအိလ္မ်ား၊ သို႔မဟုတ္ ထပ္မံသိရွိလိုသည္မ်ား ရွိပါက အဲဟ္ေလစြႏၷသ္၀လ္ဂ်မာအသ္မွ စစ္မွန္သည့္ ဓမၼသတ္ပညာရွင္မ်ားထံ ေမးျမန္းၾကပါရန္ အႀကံျပဳအပ္ပါသည္။ မစာအိလ္ ဥာဏ္စမ္းအစီအစဥ္၏ ပထမပိုင္းႏွင့္ ဒုတိယပိုင္းမ်ားကို ျပန္လည္ဖတ္ရွဳလိုသူမ်ားအတြက္လည္း ပို႔စ္အဆံုးပိုင္းတြင္ လင့္ထုတ္ေပးထားပါသည္။ ၀င္ေရာက္ေလ့လာပါ။ မစာအိလ္မ်ားကို ဆည္းပူးျခင္း၊ ေလ့လာျခင္း၊ သင္ယူျခင္း၊ ေမးျမန္းျခင္းတို႔သည္ ကုသိုလ္အက်ဳိး အလြန္မ်ားလွသည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မုစ္လင္မ္တိုင္း ယင္းစ၀ါးဗ္ကို ရယူႏိုင္ၾကပါေစဟု ဆႏၵျပဳအပ္ပါသည္။ (အလ္မုဖီးဒ္)
(၅၆)။ ပေဟဠိ -- အမ်ဳိးသားသည္ ၎၏ ဟဂ်္ခရီးအတြက္ ခရီးစရိတ္လည္း လံုေလာက္စြာ ရွိသည္။ လမ္းခရီးတြင္လည္း ရန္မူေႏွာင့္ယွက္မည့္သူမရွိ။ သို႔တိုင္ေအာင္ ထိုသူသည္ ဟဂ်္သြားခြင့္မရွိေပ။ မည္သုိ႔ေသာ သူမ်ဳိးပါနည္း။
ေျဖ -- ၎သူ၏ မိခင္ သုိ႔မဟုတ္ ဖခင္က ခြင့္မေပးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထို႔ျပင္ မိခင္ သုိ႔မဟုတ္ ဖခင္တို႔သည္ ထိုသူ၏ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈကို လိုအပ္လွ်က္ရွိလွ်င္ ယင္းအေျခအေန၌ ၎သူသည္ ဟဂ်္သြားခြင့္မရွိပါ။
(၅၇)။ ပေဟဠိ -- အေႂကြးယူ၍ ဟဂ်္ျပဳလုပ္ရန္ အေရးႀကီး(တာ၀န္ထိုက္)သည့္ ဆင္းရဲသားႏွင့္ ဟဂ်္ျပဳရန္ အေရးမႀကီး(တာ၀န္မထိုက္)သည့္ သူေဌးတုိ႔ကို ေဖာ္ျပပါ။
ေျဖ -- အေႂကြးယူ၍ ဟဂ်္ျပဳလုပ္ရန္ အေရးႀကီး(တာ၀န္ထိုက္)သည့္ ဆင္းရဲသားမွာ တစ္ခ်ိန္က ဟဂ်္ျပဳရန္ ဖရ္ဇ္ထိုက္သည္အထိ ခ်မ္းသာခဲ့သူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ၎သည္ ရွရီအသ္အရ ခိုင္လံုသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိဘဲ ဟဂ်္မသြားခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎အတြက္ တာ၀န္ထုိက္ခဲ့သည့္ ဟဂ်္ကို အစားျပန္ျဖည့္ရန္ အေရးႀကီး၏။ ဟဂ်္ျပဳရန္ တာ၀န္မထိုက္သည့္ သူေဌးမွာ ၎အတြက္ လမ္းခရီးတြင္ ရန္သူ၏တိုက္ခိုက္မႈရွိမည္ကို စိုးရိမ္ရသူျဖစ္သည္။
(၅၈)။ ပေဟဠိ -- အြမ္မရဟ္ျပဳလွ်င္ မကၠ႐ူဟ္မထိုက္သည့္ ရက္အတြင္း အြမ္မရဟ္ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ဒဏ္ေၾကးေပးေဆာင္ရန္ အေရးႀကီးသြားသည္။ မည္သုိ႔ေသာ ပံုစံမ်ဳိးနည္း။
ေျဖ -- သြ၀ါးဖ္ထက္အလ်င္ စအီျပဳလုိက္သူ ျဖစ္၏။ (ပံုစံအမွန္မွာ သြ၀ါးဖ္ၿပီးမွ စအီကို ျပဳရန္ျဖစ္၏။) အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အြမ္မရဟ္တြင္ အစဥ္လိုက္ျပဳရန္ စည္းကမ္းခ်က္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒဏ္ေၾကးေပးျခင္းႏွင့္အတူ သြ၀ါးဖ္ႏွင့္ စအီကို ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ျပန္လုပ္ရပါမည္။ အကယ္၍ مُفْرِدْ မုဖ္ရိဒ္ (ဟဂ်္တစ္ခုတည္းသာ သီးသန္႔ျပဳသူ)ႏွင့္ قَارِنْ ကာရင္န္ (အြမ္မရဟ္ႏွင့္ ဟဂ်္ကို အဲဟ္ရာမ္တစ္ႀကိမ္တည္းျဖင့္ တစ္ဆက္တည္း ျပဳသူ)တို႔ျဖစ္ပါက အထက္ပါတာ၀န္မ်ား မရွိပါ။ အစဥ္လိုက္ျပဳလုပ္ျခင္းဟူသည့္ စည္းကမ္းသည္ အြမ္မရဟ္အတြက္သာ ျဖစ္၏။
(၅၉)။ ပေဟဠိ -- ဟဂ်္ျပဳရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသူလည္းျဖစ္၏။ သုိ႔ေသာ္ ၎သည္ မီကားသ္မွ အဲဟ္ရာမ္မပါဘဲ ျဖတ္ေက်ာ္လာခဲ့၏။ ထိုသုိ႔ အဲဟ္ရာမ္မပါဘဲ ျဖတ္လာျခင္းေၾကာင့္ ဒဏ္ေပးရျခင္း စသည္မ်ားလည္း တာ၀န္မထိုက္ခဲ့ေပ။ မည္သုိ႔ေသာ ပံုစံပါနည္း။
ေျဖ -- မီကားသ္ႏွစ္ခုကို ျဖတ္ရသူျဖစ္၏။ ၎သူသည္ ဒုတိယမီကားသ္ေရာက္မွ အဲဟ္ရာမ္၀တ္မည္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ပထမမီကားသ္တြင္ အဲဟ္ရာမ္မ၀တ္ဘဲ ျဖတ္လာခဲ့ေသာ္လည္း ဒဏ္ေၾကးေပးေဆာင္ရျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
(၆၀)။ ပေဟဠိ -- မီကားသ္မွ အဲဟ္ရာမ္မပါဘဲ ျဖတ္လာခဲ့ေသာ္ မည္သည့္ဒဏ္ေၾကးမွ ေပးေဆာင္ရန္ တာ၀န္မထိုက္သူကို ေျပာျပပါ။
ေျဖ -- နိစ္ယားန္ ( نِسْيَانٌ ) အမည္ရွိ ေနရာသို႔ သြားမည့္သူျဖစ္၏။ ယင္းေနရာသည္ မီကားသ္မွ ျဖတ္သြားရ၏။ သုိ႔ေသာ္ မကၠဟ္ၿမိဳ႕အတြင္းသို႔ ၀င္ရန္ မရည္ရြယ္ေသာေၾကာင့္ အဲဟ္ရာမ္မပါဘဲ မီကားသ္ကို ျဖတ္သြားခြင့္ရွိသလို ဒဏ္ေၾကးေပးေဆာင္ရန္လည္း တာ၀န္မထိုက္ေပ။
(၆၁)။ ပေဟဠိ -- صَاحِبِ نِصَابْ (သတ္မွတ္ထားသည့္ ပမာဏ)ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ သူေဌးသည္ မည္သို႔ေသာ အေျခအေနတြင္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္မထိုက္သနည္း။
ေျဖ -- صَاحِبِ نِصَابْ (သတ္မွတ္ထားသည့္ ပမာဏ)ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ သူေဌးသည္ ခရီးသြားေနသူျဖစ္ပါက ၎သည္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္မျဖစ္ပါ။ ကုရ္ဗာနီ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ရန္အတြက္ မိမိေနရပ္တြင္ ရွိေနရမည္ဟူသည့္ စည္းကမ္းခ်က္ ရွိသည္။
(၆၂)။ ပေဟဠိ -- ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ေစသည့္ ေငြေၾကးကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူမဟုတ္ေသာ္လည္း ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ေနသူသည္ မည္သို႔ေသာ သူပါနည္း။
ေျဖ -- အၾကင္သူသည္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ေစသည့္ ေငြေၾကးကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူမဟုတ္ေပ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ကုရ္ဗာနီျပဳမည္ဟု ကိုးထားလွ်င္ ၎သူသည္ (နိဆြားဗ္ကို မပိုင္ဆိုင္လွ်င္လည္း) ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ျဖစ္၏။ ဒုတိယပံုစံမွာ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ဟု ရည္ရြယ္၍ သားေကာင္၀ယ္လိုက္လွ်င္ ယင္းသားေကာင္ကို ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ျဖစ္၏။
(၆၃)။ ပေဟဠိ -- လူတစ္ဦးသည္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္၏။ သုိ႔ေသာ္ ကုရ္ဗာနီမျပဳေပ။ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ပါလ်က္ ကုရ္ဗာနီမျပဳျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္လည္း မထိုက္ေပ။ မည္သုိ႔ေသာ ပံုစံပါနည္း။
ေျဖ -- ကုရ္ဗာနီကာလ အစပိုင္းတြင္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ၎က ကုရ္ဗာနီမျပဳေသးေပ။ ကုရ္ဗာနီကာလ အဆံုးပိုင္း ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ကုရ္ဗာနီ ၀ါဂ်ိဗ္ျဖစ္ေစသည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားသည္ ၎ထံတြင္ ျပည့္စံုျခင္းမရွိေတာ့လွ်င္ ထိုသို႔ေသာသူမ်ဳိး၏ ကုရ္ဗာနီမျပဳျခင္းသည္ အျပစ္မထိုက္ေပ။ ပမာအားျဖင့္ ကုရ္ဗာနီရက္ အီဒြလ္အႆြ္ဟာေန႔ႏွင့္ ဒုတိယေန႔တို႔တြင္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္ပါလ်က္ မျပဳေသး။ တတိယေျမာက္ေန႔တြင္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ခရီးသြားလိုက္ရသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ ၎သူ၏ ကုရ္ဗာနီမျပဳျဖစ္ျခင္းသည္ အျပစ္မထိုက္ေပ။ (ဤသည္မွာ မစာအိလ္၏ သေဘာတရားကို ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္၏။ အမလ္တစ္ခုကို ေရွာင္လႊဲရန္ နည္းလမ္းျပျခင္းမဟုတ္ပါ။ တမင္သကာ ထိုသို႔ျပဳလွ်င္မူ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ အဖန္ဆင္းခံအားလံုး၏ အတြင္းအျပင္ စိတ္ထားအား အေၾကာင္းခံမဲ့ သိရွိေနေၾကာင္း သတိျပဳပါ။)
(၆၄)။ ပေဟဠိ -- ပထမတစ္ႀကိမ္ ကုရ္ဗာနီျပဳၿပီးေသာ္လည္း ယင္းႏွစ္အတြင္း၌ပင္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္သည့္ ပံုစံကို ေဖာ္ျပပါ။
ေျဖ -- ပထမတစ္ႀကိမ္ ကုရ္ဗာနီျပဳျခင္းသည္ နိဆြားဗ္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူမဟုတ္ဘဲ (တစ္နည္း ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ျဖစ္ျခင္းမရွိဘဲ) ကုရ္ဗာနီျပဳလိုက္သည္။ ထို႔ေနာက္ ကုရ္ဗာနီရက္အတြင္းပင္ နိဆြားဗ္ကို ပိုင္ဆိုင္သူ (ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္သူ) ျဖစ္သြား၏။ သုိ႔ျဖစ္လွ်င္ ၎သူသည္ ပထမတစ္ႀကိမ္ ကုရ္ဗာနီျပဳၿပီးလွ်င္လည္း နိဆြားဗ္ပိုင္ရွင္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ ၀ါဂ်ိဗ္ထိုက္၏။
(၆၅)။ ပေဟဠိ -- ဆိတ္တစ္ေကာင္သာ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ တာ၀န္ထိုက္သည့္ သူေဌးႏွင့္ ဆိတ္ႏွစ္ေကာင္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ တာ၀န္ထိုက္သည့္ သူဆင္းရဲတို႔ကို ေဖာ္ျပပါ။
ေျဖ -- ဆိတ္ႏွစ္ေကာင္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ တာ၀န္ထိုက္သည့္ သူဆင္းရဲဟူသည္မွာ ၎သူသည္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ဟူသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဆိတ္တစ္ေကာင္ ၀ယ္လိုက္သည္။ ယင္းဆိတ္သည့္ ေပ်ာက္သြားျခင္း သုိ႔မဟုတ္ အခိုးခံလိုက္ရျခင္းတို႔ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎သူက ေနာက္ထပ္ဆိတ္တစ္ေကာင္ ထပ္၀ယ္လိုက္သည္။ ေနာက္တစ္ေကာင္ ၀ယ္ၿပီးမွ ပထမေပ်ာက္သြားေသာ သို႔မဟုတ္ အခိုးခံလိုက္ရေသာ ဆိတ္ကို ကုရ္ဗာနီရက္အတြင္း ျပန္ရလာ၏။ သို႔ဆိုလွ်င္ ၎ဆင္းရဲသူသည္ ယင္းဆိတ္ႏွစ္ေကာင္လံုးကို ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ တာ၀န္ရွိ၏။ ကုရ္ဗာနီျပဳမည္ဟူသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ၀ယ္ယူထားျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကုရ္ဗာနီအတြက္ သတ္မွတ္ၿပီးသား ျဖစ္ေပ၏။
ဆိတ္တစ္ေကာင္သာ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ တာ၀န္ထိုက္သည့္ သူေဌးမွာ ၎သည္ အစကတည္းက နိဆြားဗ္ပိုင္ရွင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကုရ္ဗာနီတာ၀န္ထိုက္ေနသူ ျဖစ္၏။ သားေကာင္ကို ၀ယ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ တာ၀န္ထိုက္သူမဟုတ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎သူအတြက္ သားေကာင္ေၾကာင့္ ကုရ္ဗာနီ၀ါဂ်ိဗ္ျဖစ္ျခင္းဟူသည့္ သတ္မွတ္ခ်က္မရွိေပ။ အကယ္၍ ယင္းသူေဌးအေနျဖင့္ အထက္ပါအေျခအေနမ်ဳိး ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါမူ သားေကာင္ ႏွစ္ေကာင္လံုးအား ကုရ္ဗာနီျပဳရန္ အေရးမႀကီးေပ။ တစ္ေကာင္တည္း ကုရ္ဗာနီျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ေကာင္လံုးအား ကုရ္ဗာနီျပဳသည္ျဖစ္ေစ ႏွစ္သက္ရာကို ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္။
(၆၆)။ ပေဟဠိ -- မြစ္လင္မ္ျဖစ္ေသာ္ ၎သူ ဇဗဟ္ျပဳထားသည့္အရာကို စားခြင့္မရွိ။ မည္သုိ႔ေသာသူပါနည္း။
ေျဖ -- ႐ူးသြပ္ေနသူက ဇဗဟ္ျပဳထားလွ်င္ ၎အသားကို မစားရေပ။
(၆၇)။ ပေဟဠိ -- အကီဒဟ္မွန္ကန္သူ၊ အသိတရားရွိသူ (ရူးေနသူမဟုတ္)၊ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူျဖစ္သည့္ မြတ္စ္လင္မ္က بِسْمِ اللهِ اللهُ اَكْبَرْ ဖတ္၍ ဇဗဟ္ျပဳထားေသာ္လည္း ယင္းဇဗဟ္ျပဳထားေသာ အသားကို စားျခင္းသည္ ဟရာမ္ျဖစ္၏။ ယင္းပံုစံကို ေဖာ္ျပပါ။
ေျဖ -- مُحْرِمْ (မုဟ္ရင္မ္၊ အဲဟ္ရာမ္၀တ္ထားသူ)က အဲဟ္ရာမ္တြင္ ရွိေနခ်ိန္အတြင္း အမဲေကာင္ကို ဇဗဟ္ျပဳလိုက္ပါက ယင္းအသားကို စားျခင္းသည္ ဟရာမ္ျဖစ္၏။
(၆၈)။ ပေဟဠိ -- မဆိုဘဲ တိရိစာၦန္ကို ဇဗဟ္ျပဳလိုက္ေသာ္လည္း ယင္းအသားသည္ ဟလာလ္ျဖစ္၏။ မည္သုိ႔နည္း။
ေျဖ -- ေမ့၍ بِسْمِ اللهِ اللهُ اَكْبَرْ မဆိုဘဲ ဇဗဟ္ျပဳလိုက္ေသာ သားေကာင္၏ အသားသည္ ဟလာလ္ျဖစ္၏။ (ယင္းမွ بِسْمِ اللهِ اللهُ اَكْبَرْ ကို ေမ့၍သာ မဆိုခြင့္ရွိျခင္းကို သိရသည္။ တမင္သက္သက္ မဆိုျခင္းျဖစ္မူ ယင္းအသားသည္ ဟလာလ္မျဖစ္ပါ။ ထို႔ျပင္ ရွီအဟ္၊ ကာဒီယာနီ၊ ဗေရလ၀ီ၊ မုနာဖိက္၊ မုရ္သဒ္၊ အစၥလာမ့္အေျခခံယံုၾကည္ခ်က္မ်ားအနက္မွ အခ်ဳိ႕အခ်က္မ်ားကို ျငင္းပယ္ထားသူမ်ားက ဇဗဟ္ျပဳလွ်င္လည္း ယင္းအသားသည္ ဟလာလ္မျဖစ္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မုစ္လင္မ္တို႔ အလြန္႔အလြန္ကို သတိျပဳရပါမည္။ ဟလာလ္တံဆိပ္တစ္ခုတည္းႏွင့္ မိမိတို႔၏ အအ္မာလ္မ်ား၊ ၾကက္ေၾကာ္တစ္တုံးျဖင့္ မိမိတို႔၏ အအ္မာလ္မ်ားကို မလဲလိုက္ၾကပါႏွင့္ဟု သတိေပးအပ္ပါသည္။)
Credit, ေမာ္လာနာရူဟြလ္လာဟ္ နက္ရွ္ဗန္ဒီ ျပဳစုသည့္ အစၥလာမီပေဟလိယားန္ စာအုပ္ပါ အေၾကာင္းအရာအခ်ဳိ႕ကို အလ္မုဖီးဒ္မွ ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
မစာအိလ္ဥာဏ္စမ္း ပထမပိုင္း
http://aaitee.blogspot.com/2016/01/blog-post_36.html
မစာအိလ္ဥာဏ္စမ္း ဒုတိယပိုင္း
http://aaitee.blogspot.com/2016/02/blog-post.html
-----။------
အလ္မုဖီးဒ္
ဟိဂ်ရီ ၁၄၃၇/ ဇြလ္ကအ္ဒဟ္လ/ ၂၆/ ေယာင္မြလ္အရ္ဗအ္
31.8.2016
